maandag 23 januari 2012

Bart Engbers, 23 januari 2012

Uit een bespreking die me door de schrijver werd toegestuurd:
De biografie van Jaap Bos over de pedagoog  M.J. Langeveld  heeft me zeer geboeid. Het boek is goed en goeddeels toegankelijk geschreven. De  persoon Langeveld is boeiend en spannend. De schrijver weet bovendien de biografie in een breder kader te plaatsen en komen er (in)direct actuele thema’s in de pedagogiek en de wetenschap in het algemeen aan bod.
Langeveld was de man van de “Utrechtse School”. Kenmerk van die school was dat zij allereerst grote steun in het veld van het onderwijs had. De school  hanteerde de fenomenologie als wetenschappelijk filosofische  basis  en  keerde zich tegen de positivistische en reductionistische opvattingen in de sociale wetenschappen. Voor een leek op dit terrein is het een heel vaag verhaal, zeker de teksten van de twee grondleggers van de fenomenologie:  Husserl in zijn “Ideen” en Heidegger in zijn “Sein und Zeit”. De biograaf begrijpt de hopeloosheid van de lezer en probeert via de filosoof Wouters enige duidelijkheid te bieden. De fenomenologie is als het bewerken van de wereld met de blote handen. Hij heeft geen ander apparaat dan het naakte bestaan zelf, waarmee hij de wereld tegemoet treedt, onbevangend,  beschrijvend en onderzoekend, conceptloos gewaarwordend. Dat was ook de blik van Langeveld. Hij trachtte door te dringen tot het naakte bestaan van het kind, met als enig doel: het de kans bieden zichzelf te ontwikkelen. Langeveld heeft dat samengevat in : Zelfbepalende zelfverantwoordelijkheid. Doel was bepalend. Mogen middelen daaraan onderworpen zijn?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten