Notitie van Langeveld over persoonsgenese en Freud, ongepubliceerd, ongedateerd
De ontdekking van de erotiek in de puberteit, dus van de erotische wereld van de vriend of de vriendin veronderstelt dus een voorafgegane zelfontdekking en zelfvorming, die in de puberteit opnieuw plaatsvindt. De verhouding tot de ouders mag dus niet als primair sexueel geduid worden. Juist het loskomen van de moederbinding maakt de ontmoeting met de ander, als degene met wie ik niet geïdentificeerd ben mogelijk.
Als een ego zich gevormd heeft, dan bestaat er pas de mogelijkheid tot zich vereenzelvigen met. Het kind, dat zich nog hulpeloos en machteloos voelt kan dan ‘zeggen’: ‘ Ik wil zijn zoals vader’, maar het kan ook zeggen: ‘Ik wil niet zijn zoals de vader, maar als de melkboer’. Het kind wordt voortdurend betrokken in het levensplan van anderen den betrekt anderen in zijn levensplan. Het voorbeeld, conform hetwelk het kind zich vormt, speelt daarbij een grote rol. Het komt er dus op neer, dat we een onderscheid willen maken tussen het distantieloze geïdentificeerd-zijn (waardoor de kennis van goed en kwaad, de echte morele vorming niet mogelijk is) en het zich identificeren met. Of daartoe een objectbezetting prijsgegeven moet worden is zeer de vraag. Op deze wijze kan ook de volwassen mens zich identificeren met zijn rol-in-de-wereld, en met zijn beroep, groep, natie en daarmee een stuk van zijn Persoon-zijn prijsgeven.
We zullen echter zien dat de Persoongenese bestaat uit de ontdekking van het echte zelf, dat door desidentificatie = individuatie gestalte aanneemt.
De mens aan zichzelf overgelaten wordt geen ‘mens’. Freud beschouwt identificatie min of meer als een natuurgebeuren. Doch de voorwaarde tot mens-wording is de aanvaarding door de ouders. Dan is pas een relatie van wederkerigheid, eine Beziehung, mogelijk, zodat het kind niet ‘ in de kou’ gelaten wordt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten